روشنگران

دعوت به اتحاد و همبستگی و پرهیز از گسستگی از مسایل مهم اسلام است و خداوند در قرآن کریم ما را دعوت به اتحاد و همبستگی نموده است. سید جمال الدین افغانی (1254-1341ه) بدون شک یکی از اولین و مهمترین منادیان وحدت اسلامی در قرون اخیر می باشد. او بود که ندای دوباره اتحاد را فریاد زد.وحدت اسلامی در اندیشه سید جمال الدین افغانی2- موانع وحدت اسلامی2-1. استبدادیکی از مهمترین راهکار ایجاد وحدت، شناسایی عوامل تفرقه است. از نظر سید حاکمان استبدادی و دست‌نشانده، متحجران و ظاهرگرایان، غربزدگان و عالمان درباری، تعصبهای نابجا، رذائل اخلاقی و فاصله از اسلام اصیل، از عوامل تفرقه مسلمانان به حساب ‌می‌آیند که شناسایی و طرد و نفی آنها، موجب اتحاد و همبستگی اسلامی را فراهم ‌می‌سازد.استاد مطهری دراین زمینه نوشته است : «بدون تردید سلسله جنبان نهضت های اصلاحی صد ساله ی اخیر، سید جمال الدین اسد آبادی معروف به افغانی است. سید جمال در نتیجه ی تحرک و پویایی، هم زمان و جهان خود را شناخت و هم به دردهای کشورهای اسلامی که داعیه ی علاج آنها را داشت دقیقا آشنا شد. سید جمال مهمترین و مزمن ترین درد جامعه ی اسلامی را استبداد داخلی و استعمار خارجی تشخیص داد و با این دو به شدت مبارزه کرد. آخر کار هم جان خود را در همین راه از دست داد».استاد در ادامه می نویسد: «او برای مبارزه با این دو عامل فلج کننده، آگاهی سیاسی و شرکت فعالانه ی مسلمانان را در سیاست واجب و لازم شمرد و برای تحصیل مجدد عظمت از دست رفته ی مسلمانان و به دست آوردن مقامی در جهان که شایسته ی آن هستند، بازگشت به اسلام نخستین و در حقیقت حلول مجدد روح اسلام واقعی را در کالبد نیمه مرده ی مسلمانان، فوری و حیاتی می دانست. بدعت زدایی و خرافه شویی را شرط آن بازگشت , ...ادامه مطلب