شناخت جاهلیت ضرورتی همیشگی (217)

شناخت جاهلیت ضرورتی همیشگی  (217)

(برگرفته از کتاب ارزشمند « روابط متقابل اسلام و دین سکولاریسم»)

به قلم : استاد ابوحمزه المهاجر هورامی

بسم الله  و الحمد لله

اما بعد :

 خداوند متعال می فرمایند: ‏وَكَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَلِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ‏ (انعام/55) اين چنين ( روشن و آشكار ) آيات ( قرآني و دلائل جهاني ) را توضيح مي‌دهيم ، تا راه ( نادرست ) گناهكاران ( از راه درست مؤمنان ) پيدا و نمودار شود .[1]

عمربن خطاب می گویند : إنما تنقض عری الإسلام عروه عروه إذ نشأ فی الإسلام من لا یعرف الجاهلیه .  و حذیفه بن الیمان هم می گوید : کان الناس یسألون النبی عن الخیر ، و کنت أسأله عن الشر مخافه أن یدرکنی .[2]«عرفت الشر لا للشر لکن لتوقیه و من لم یعرف الشر یقع فیه». شر را شناختم نه به خاطر خود شر، بلکه به دلیل محافظت از خود در برابر آن چون هر کسی که شر را نشناسد در آن می افتد .

چنانکه گفته می شود که : بضدها تتبین الأشیاء  و بالمثال یتضع المقال . یعنی با ضدها و با مثال و نمونه آوردن مسائل و گفتارها روشن می گردند .

یاران پیامبر خاتم که در جاهلیت بزرگ شده و آن را لمس کرده بودند به درستی و کاملا آن را می شناختند و زمانی که  به هر میزان ضد آن، یعنی اسلام را درک می کردند  بر ایمان آنها افزوده گشته و به همان اندازه از احکام و قوانین و برنامه های جاهلیت بیزار و متنفر می گشتند .

اما به دنبال این یاران نسلی به وجود آمد که نسبت به جاهلیت از شناخت کمتری برخوردار بودند، به همین دلیل پاره ای از برنامه ها و قوانین جاهلیت را با راه اسلام و توحید مخلوط نمودند . همین مخلوط نمودن حق و باطل باعث گردید که در شناخت دقیق هر دو راه  (اسلام و جاهلیت) دچار اشتباه گردند .

ارزشهای عمومی و پسندیده ی عرب جاهلی:

•         اعراب زمان جاهلی  طبعاً سخی و مهمان نواز بودند،

•         كمتر به امانت خیانت می كردند؛

•         پیمان شكنی را گناه غیر قابل بخششی می دانستند؛

•         در راه عقیده فداكار بودند و از صراحت لهجه كاملاً برخوردار بودند؛

•         حافظه های نیرومندی برای حفظ اشعار و خطبه ها در میان آنان پیدا می شد؛

•         در فنّ شعر و سخنرانی سرآمد روزگار بودند؛

•         شجاعت و جرأت آنان ضرب المثل بود؛

•         دراسب دوانی و تیراندازی مهارت داشتند؛

•         فرار و پشت به دشمن كردن را زشت و ناپسندیده می شمردند.

•         حفظ حرمت قانون جوار و حمایت از پیامبر خاتم در برابر مشرکین مکه

ابوطالب، زمانی که مشاهده کرد سران قریش از وی می‌خواهند که پیامبر خاتم  -صلى الله علیه وسلم- را تحویل آنان بدهد تا ایشان را بکشند؛ و در دیگر رفتارها و کردارهای قریشیان نیز با توجه به قرائن و شواهد متعدد، دریافت که آنان می‌خواهند پیامبر خاتم -صلى الله علیه وسلم- را بکشند، و حرمت حمایت ابوطالب را بشکنند؛ و حرکات امثال عقبه‌بن ابی‌مُعَیط و ابوجهل‌بن هشام و عمربن خطّاب را زیر نظر گرفت؛ فرزندان هاشم و فرزندان مطلب را فراخواند و آنان را گِرد آورد، و آنان را به قیام برای حفاظت از پیامبر خاتم -صلى الله علیه وسلم- دعوت کرد.

همگی آنان- مسلمان و مشرک - از روی غیرت و حمیت و به منظور حفظ حرمت قانون «جوار» درفرهنگ قومی عرب، دعوت ابوطالب را اجابت کردند، و در کنار کعبه با وی هم‌پیمان شدند، و عهد بستند. در آن میان، تنها ابولهب، برادر ابوطالب، از آنان کناره گرفت، و به دیگر سران قریش پیوست[3].