دین به معنی باورهای پذیرفته شده ی ملتی از ملت‌ها، صرف نظر ازدرست و یا نادرست بودن آن:3

دین به معنی باورهای پذیرفته شده ی ملتی از ملت‌ها، صرف نظر ازدرست و یا نادرست بودن آن:3

به قلم: استاد ابوحمزه المهاجر هورامی

آیا واژه ی دین تنها برای دین حق به کار میرود؟ گاهی مراد از واژه ی دین در قرآن، باورهای پذیرفته شده ی ملتی از ملت‌هاست، صرف نظر ازدرست و یا نادرست بودن آن. همان‌گونه که خداوند به پیامبرش دستور داده که به مشرکین غیر اهل کتاب  بگوید: لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ)کافرون/ ۶(دین تان از آن خودتان و دین من نیز برای خودم. در این جا مشخص است که واژه ی دین صرفاً برای دین حق به کار نمی‌رود، بلکه به آن چه که مردم درست یا نادرست بدان گرویده و باور دارند، به کار می‌رود.

به همین دلیل است که فرعون نیز خود را مدافع دینی می دانست که موسی (ع) علیه آن قیام کرده بود، و این دو دین در برابر هم قرار گرفته بودند. خداوند متعال می فرمایند: وَقَالَ فِرْعَوْنُ ذَرُونِی أَقْتُلْ مُوسَى وَلْیَدْعُ رَبَّهُ إِنِّی أَخَافُ أَن یُبَدِّلَ دِینَکُمْ أَوْ أَن یُظْهِرَ فِی الْأَرْضِ الْفَسَادَ(غافر/26(‏فرعون(به اطرافيان و مشاوران خود) گفت: بگذاريد من موسي را بكشم و او پروردگارش را (براي نجات خود از دست من) به فرياد خواند. من از اين مي‌ترسم كه آئين شما را تغيير دهد، يا اين كه در زمين فساد را گسترش دهد و پراكنده سازد. ‏و فرعون گفت: مرا بگذارید موسى را بکشم تا پروردگارش را بخواند من مى‏ترسم آیین شما را تغییر دهد یا در این سرزمین فساد کند.

قرآن به وجود دین و شریعتهایی غیر از دین اسلام و شریعت پیامبر خاتم اعتراف می‌کند، هرچند ما آنها را باطل به شمار بیاوریم؛ امّا دین و شریعتهایی هستند و پیروانی دارند.خداوند درباره ی اهل کتابکهشاخه ای انحرافی از دین اسلام هستند می‌فرماید:یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لاَتَغْلُواْ فِی دِینِکُمْ)النساء/۱۷۱(اى اهل کتاب در دین خود (که اسلام است)غلو و افراط نکنید. ازطرفی خداونددرباره ی کافران می‌فرمایند:الَّذِینَ اتَّخَذُواْ دِینَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا (اعراف/۵۱)آن كساني كه  به دنبال دين حق راه نيفتادند و بلكه خوشگذراني و بازي را آئين خود كردند (و دين را مسخره پنداشتند و به بازيچه گرفتند) و زندگي دنيا آنان را گول زد.

واژه ی دین شامل آن چه را که حقّ است مانند دینی که رسول خاتم صلی الله علیه وآله وسلم آورده و آن چه را که باطل است مانند دین مشرکین غیر اهل کتاب و شریعت اهل کتابی که اسلام آنان را منسوخ و پایان یافته و مغلوب اعلام کرده می‌شود. بر همین اساس خداوند در برابر پیروان دین ساخته شده توسط انسان و شریعتهای مسخ شده که وجود دارند تنها دین خودش را صحیح می داند و می فرماید: أَفَغَیْرَ دِینِ