اجماع اصحاب و امت اسلامی در مورد کافر شدن مرتدین و کشتن آنها (198)

اجماع اصحاب و امت اسلامی در مورد کافر شدن مرتدین و کشتن آنها (198)

 

(برگرفته از کتاب ارزشمند « روابط متقابل اسلام و دین سکولاریسم»)

به قلم : استاد مجاهد ابوحمزه المهاجر هورامی

 

بسم الله  و الحمد لله

اما بعد :

عمل اصحاب رسول الله صلي الله عليه وسلم و اجماع شان در باره ي كافر شدن مرتدين و كشتن آنها: همچون جنگ و كشتار آنها بر عليه آنهايي كه ادعاي نبوت و پيامبري مي كردند ، يا آن قبايلي كه  نماز مي خواندند، روزه مي گرفتند، حج مي رفتند و ساير احكام شرعي را انجام مي دادند اما از دادن زكات به دولت اسلامي امتناع مي نمودند . نكته اي كه در اين جا لازم است ياد آور شوم اينكه در ابتدا اصحاب رسول الله صلي الله عليه وسلم آغازگر جنگ بودند نه مرتدين، يعني به گونه اي نبوده است كه مرتدين ابتدا جنگ را شروع نموده باشند و اصحاب رسول الله صلي الله عليه وسلم در موضع دفاع قرار گرفته باشند ، بلكه كاملاً بر عكس بوده؛ آغازگر جنگ اصحاب رسول الله صلي الله عليه وسلم بودند و احاديث هم در اين باره آشكار هستند .

 ابوهريره رضي الله عنه مي فرمايد زماني كه رسول الله صلي الله عليه وسلم وفات نمود و ابوبكر به عنوان خليفه انتخاب شد، بسياري از مردمان عرب دوباره كافر گشتند .[1]

عمر رضي الله عنه هم به ابوبكر رضي الله عنه گفت : چگونه جنگ و كشتار با قومي را انجام مي دهي در حالي كه رسول الله صلي الله عليه وسلم فرموده است : أمرت أن أقاتل الناس حتي  يقولوا لا اله الا الله ، فمن قال لا اله الا الله عصم مني ماله و نفسه الا بحقه و حسابه علي الله  " . (متفق عليه )[2]

ابوبكر رضي الله عنه هم فرمود : والله با هر كسي كه ميان نماز و زكات جداي بياندازد خواهم جنگيد ،

چون زكات حق مال است ؛ والله اگر قبلاً رسول الله صلي الله عليه وسلم آن طنابي كه پاي شتران را با آن مي بندند را به عنوان زكات از آنها گرفته باشد، به خاطر ندادن آن طناب آماده ام با آنها بجنگم . عمر رضي الله عنه هم گفت : سوگند به الله به همان اندازه طول كشيد كه ديدم كه الله متعال است كه دل ابوبكر را براي اين جنگ هدايت داده است به همين دليل فهميدم كه بر حق است . [3](متفق علیه)

 و در حديث نسائي هم انس رضي الله عنه روايت مي كند كه مي فرمايد : ارتدت العرب[4] يعني : عرب   مرتد شد .  و در نزد ابن حزيمه آمده است كه مي فرمايد : ارتد عامه العرب . يعني : عرب به صورت عمومي مرتد شدند . 

زماني كه نمايندگان بزاغه از قبيله اسد و غطفان بعد از پشیمانی و توبه و قبل از جنگ و اسارت نزد ابوبكر رضي الله عنه درخواست صلح نمودند و گفتند كه زكات را پرداخت مي كنيم ، ابوبكر رضي الله عنه آنها را ميان اينكه تمام اموالشان را رها نمايند يا اينكه صلحي را تقبل نمايند كه با رسوايي زندگي را ادامه دهند مختار نمود .  آنها گفتند  انتخاب اول را متوجه شديم، اما صلحي كه در آن رسوايي وجود دارد چگونه است ؟ ابوبكر رضي الله عنه هم به آنها گفت: يعني بايد شمشير و اسبهايتان را تسليم نماييد (تا مسلمين از آنها در امان باشند) و كار چوپاني و پرورش شتر و چهارپايان را انجام دهيد تا آن زماني كه الله متعال دل خليفه ي رسول الله صلي الله عليه وسلم را نسبت به شما مطمئن مي گرداند  و هر چه از شما بگيريم براي ما غنيمت است، و هر چه از ما گرفته ايد را بايد به ما  برگردانيد ، شاهدي هم مي دهيد كه كشته شده هاي ما براي بهشت هستند (يعني بايد خون بهاي آنها را بدهيد) و كشته شده هاي شما براي آتش جهنم هستند (و پرداخت ديه ي آنها با ما نيست) . [5]

به همين دليل ابوبكر رضي الله عنه،  به همين سادگي،  به آنها  تنها به اينكه  : باشه حالا زكات مي دهيم امان نداد ؛  بلكه به آنها امان نداد تا زماني كه قبول كرده و اقرار نمايند به اينكه  به دليل عدم قبول تنها يك قانون شريعت ( زكات دادن ) كافر شده اند و از اسلام مرتد شده اند  و به دنبال آن هم بايد شاهدي و گواهي دهند كه كشته شده هاي آنها در ميان آتش هستند .

اين هم جوابي است براي تمام كساني كه مي گويند ابوبكر رضي الله عنه با دو گروه جنگ كرده است يكي از اين گروهها مرتد بوده اند و گروه ديگر كساني بوده اند كه زكات نداده اند و البغاه و سركش محسوب مي شدند نه مرتد ! . برخلاف اين شبهه ي بي پايه و اساس،  هرگز ميان اصحاب رسول الله صلي الله عليه وسلم اختلافي مبني بر اينكه  اينها دو گروه  مرتدين و بغاة بوده اند وجود نداشته است، بلكه همه متفق و اجماع داشته اند كه اينها همگي از اسلام خارج شده و مرتد بوده اند . تنها چيزي كه در اين ميان بر آن صحبت مي شود سوال عمر بن خطاب رضي الله عنه است در باره ي خون كشته شده ها  كه آيا خون بهاي آنها را بدهند يا نه ؟

باز از عمر رضي الله عنه روايت است كه به ابوبكر رضي الله عنه فرموده است: مي بيني كه تمام عرب مرتد شده اند اگر آن سپاه اسامه را براي جنگ با مرتدين آماده مي نمودي بهتر است .  [6]

و مالك بن نويره به خالد بن وليد رضي الله عنه گفت : آيا تو مرا مي كشي در حالي كه مسلمانم و رو به قبله مي كنم و نماز مي خوانم .  خالد رضي الله عنه هم در جواب گفت : اگر مسلمان بودي از زكات دادن ممانعت به عمل نمي آوردي و به مردمت هم دستور نمي دادي كه زكات ندهند ، سوگند به الله نمي گذارم از جايت تكان بخوري و مي كشمت ؛ چون از اسلام مرتد گشته اي و شترهاي زكات را نگه داشته اي و فرمان داده اي كه مردمت زكات مالشان را پرداخت ننمايند .[7]

تمام اين موارد اشاره به اين مهم دارند كه در آن زمان تنها يك گروه وجود داشته اند كه اصحاب رسول الله صلي الله عليه وسلم با آنها جنگيده اند ، و آنهم مرتدين بوده اند و نكته ي ديگر اينكه هر كسي كه تنها يك قانون شريعت الله را انجام نداده و قانون ديگري را جايگزين آن نمايد مرتد مي گردد ، هر چند كه تمام عبادات ديگر اسلام را نيز انجام دهد . اهل علم و دانشمندان گذشته و خير القرون اين امت در همين ارتباط اين حكم را استنباط نموده اند و فرموده اند :

ابوعبيده بن سلام مي فرمايد : " فلو أنهم ممتنعون من الزكاه عند الاقرار و اعطوه ذلك بالألسنه و أقاموا الصلاه غير أنهم ممتنعون من الزكاه كان ذلك مزيلا لما قبله و ناقضا للاقرار و الصلاه ، كما كان اباء الصلاه قبل ذلك ناقضا لما تقدم من الاقرار " . 

يعني : زماني كه از دادن زكات سرپيچي كنند و در همان حال هم به (واجب بودن ) آن اقرار داشته باشند و با زبان هم بگويند كه آن را مي دهند و نماز را نيز بر پا دارند اما باز زكات ندهند  شهادتين و نماز آنها باطل و نقض مي گردد، همچنان كه پشت كردن از نماز همزمان با آنكه شهادتين هم مي گويد، باطل كنندي اقرار و شهادتين مي باشد .

تائيد عملي اين گفتار هم آن جهاد و قتالي است كه ابوبكر رضي الله عنه و ساير اصحاب بر عليه مانعين زكات انجام دادند، به همان شيوه اي كه رسول الله صلي الله عليه وسلم در برابر مشركين جهاد و قتال مي كرد؛ كه در آن خون مشركين را مي ريخت و زن و فرزندان و اموالشان را مي گرفت ، اينها نيز همين كارها را نسبت به كساني انجام دادند كه تنها مانع دادن زكات و تحكيم اين قانون الله بودند نه اينكه واجب بودن آن را انكار كرده باشند .حالا اگر يك سكولاريست مرتد كه هيچ يك از قوانين شريعت را در امور اقتصادي، آموزش و پرورش، سياست داخله و خارجي جامعه، حقوق جزايي، قوانين خانواده  و... قبول ندارد و با كمك كفار سكولارجهاني  با تمام كساني كه قصد اجرايي نمودن اين قوانين را داشته باشند جنگ مسلحانه انجام مي دهند،  چگونه بايد با او برخورد نمود ؟! .

خلال مي فرمايد : ميموني به من خبر داده  كه از پدرش عبدالله پرسيده كه آيا هر كسي كه از دادن زكات ممانعت به عمل آورد با وي قتال و جنگ مسلحانه صورت مي گيرد ؟

ايشان هم فرموده است: بله، ابوبكر صديق رضي الله عنه با آنها جنگ و قتال كرده است . و پرسيده است آيا اگر انها كشته شوند نماز ميت بر آنها خوانده مي شود يا از آنها ارث برده مي شود ؟

فرموده است: اگر همچون مانعين زكات در عصر ابوبكر رضي الله عنه از دادن آن ممانعت به عمل آوردند  و به خاطر آن با مسلمين جنگ مسلحانه نمودند ، حكم مرتدين را دارند و در اين صورت نه از آنها ارث برده مي شود و نه بر روي آنها نماز خوانده مي شود، اما اگر كسي به دليل ذليلي يا تنبلي منع زكات نمود در آن صورت بر آن نماز خوانده شده و از وي ارث هم برده مي شود ...[8]

همچنين شيخ الاسلام ابن تيميه در مورد کسانی که مانع از اجرائی شدن یکی از احکام شریعت بودند گفته است : " و قد إتفق الصحابه و الأئمه بعدهم علي قتال مانعي الزكاه وغن كانوا يصلون الخمس و يصومون رمضان و هؤلاء لم يكن لهم شبهه سابغه فلهذا كانوا مرتدين و هم يقاتلون علي منعها و إن إقروا بالوجوب . "  [9]

يعني : به اتفاق و يك صدايي اصحاب  رسول الله صلي الله عليه وسلم و امامان بعد از آنها ، كساني كه مانع دادن زكات بودند مرتد به شمار مي رفتند هرچند كه پنج فرض نماز را نيز انجام داده باشند و رمضان را نيز روزه گرفته باشند؛  چون دليل و شبهه اي دندان گير براي ندادن زكات نداشته اند، به همين دليل  به خاطر همين ندادن زكات با آنها جنگ و قتال صورت مي گيرد ، هر چند كه به واجب بودن آن نيز اقرار داشته باشند. و مي فرمايد :" الصحابه لم يقولوا هل أنت مقر بوجوبها او جاحد "[10]  صحابه زماني كه جنگ را بر عليه مانعين زكات برپا نمودند، هيچ وقت نپرسيدند كه آيا تو به واجب بودن زكات اعتقاد داري يا انكارش مي كني ؟  بله نفس ممانعت آنها از اجرائی شدن یکی از احکام  قانون شریعت باعث ارتداد آنها گردید .

دلايلي از اجماع امت اسلامي :

اجماع صحابه مبني بر كافر بودن مرتد و كشتن آن  وجود دارد ، كه نمونه ي آن در كشتار با مانعين زكات و مدعيات دروغين نبوت ديده شد ، بدون آنكه در اين اعلام جنگ اختلافي وجود داشته باشد . در اين زمينه صحيح مسلم و بخاري به تفصيل مستنداتي را ارائه داده اند .

علماي اسلام اجماع دارند كه مرتدين به قتل مي رسند ، اما اختلاف دارند مبني بر اينكه مي توان از آنها درخواست توبه نمود يا نه ؟ حتي تمام علما و فقيهان و حديث شناسان بخشي از آثار خود را تحت عنوان باب رده  به اين موضوع اختصاص داده اند .

• امام نووي در شرح مسلم مي فرمايند : " و قد اجمعوا علي قتل المرتد و اختلفوا في استتابته هل هي واجبه أو مستحبه، و في قدرها و في قبول توبته، و من له حق في أن يقيمها، و في أن المرأه كالرجل، ام لا؛‌ فالجمهور علي أنها تقتل و عند أبي حنيفه تسجن و عند الحسن و قتاده تسترق و روي عن علي  .

يعني : مسلمين متفق و اجماع دارند مبني بر اينكه مرتد بايد كشته شود، اما در اينكه  قبل از كشتن آنها واجب است كه از آنها درخواست توبه شود يا مستحب، و در اينكه در چه چيزي از آنها درخواست توبه مي شود و در چه چيزي از آنها درخواست توبه نمي شود و اينكه چه كسي بايد اين سزاي شرعي را بر آنها اجرا كند و يا اينكه آيا زن هم ما نند مرد واجب است كشته شود  اختلاف دارند . نزد تمام علماء غير از ابوحنيفه و حسن و قتاده، زن هم بايد مانند مرد كشته شود ؛ اما ابوحنيفه مي گويد زن كشته نمي شود و تنها زنداني مي گردد  و حسن و قتاده هم با روايتي كه از علي آورده اند مي گويند كه زن كشته نمي شود بلكه به صورت كنيز و برده در مي آيد .

• امام احمد مي فرمايد : كسي كه از اسلام برگردد گردنش زده مي شود. 
• امام خطابي مي گويد : نشنيده ايم كه مسلمين اختلافي داشته باشند در حكم واحب بودن كشتن فوش دهنده به الله و دين .
• امام فخر رازي مي گويد : مسخره كردن دين به هر شيوه اي كه باشد كافر شدن به الله مي باشد  . و به همين ترتيب امام اسحاق بن راهويه و قاضي عياض و مرداوي و آلوسي و... اجماع علما را در اين باره آورده اند .
• قاضي عياض مي فرمايد : بدان كسي كه به قرآن  يا بخشي از آن بي احترامي كند ، يا به آن طعنه بزند يا به آن فوش دهد يا انكارش نموده و احكام آن را رد نمايد ، يا آيه اي  يا حرفي

از آن را انكار كند يا باور نداشته باشد، يا به حكمي صريح يا خبري از آن باور نداشته باشد، يا به برعكس آن باور داشته باشد، در اين صورت چنين شخصي به اجماع علماء كافر است.

 

موضوعات مرتبط: آثار ابوحمزه المهاجر هورامی روشنگران...