روشنگران

بازگشت به شوری و امت در فهم صحیح مساله ی تکثر در مقابل تفــــرق (۱)ارائه دهنده : سید نور الدن بخاریبسم الله الرحمن الرحیمبدیهی است که انسان ها به علت دوبعدی بودن با هم تفاوت دارند. این تفاوت باعث به وجود آمدن نظرات مختلف در انسان ها می شود. هیچ دو انسانی را نمی توان یافت که کاملا مانند هم فکر کنند حتی دوقلوها، زیرا عواملی چون ژنتیک و خصوصیات اکتسابی ناشی از خانواده، جامعه، رسانه ها و … (در یک کلمه «محیط») آن ها را متفاوت از هم بار می آورد.اگر مقیاس کلان یک جامعه را در نظر بگیریم، این تفاوت نظرات را می توان با عبارت «تکثر» نشان داد. حال سوال این جاست که آیا می توان با وجود تکثر در یک جامعه، آن جامعه دارای یک نظام واحد باشد؟ و یا قبل از پاسخ دادن به این سوال،باید پرسید که آیا یک جامعه نیاز به داشتن نظام واحدی دارد؟ برای پاسخ به این سوال نیاز به مقایسه جامعه با یک فرد است.یک فرد در عین داشتن اجزای «متکثر» دارای یک جهت گیری واحد است زیرا آن اجزا در عین تکثر طوری با هم هماهنگ هستند که این وحدت رویه را ایجاد می کنند و تکثر آن ها در نهایت منجر به یک تصمیم و حرکت «واحد» می شود که فرد را در آن جهت سوق می دهد و اگر این طور نمی بود درون فرد تفرق و تشنج به وجود می آمد و هر عضو به جای این که در جهت تکمیل عملکرد اعضای دیگر گام برمی داشت خلاف جهت آن ها فعالیت می کرد در این صورت هیچ جهت گیری و حرکت مثبتی برای آن فرد نمی توان متصور شد زیرا انرژی که اجزای مختلف فرد به کار می گرفتند به جای سازنده بودن، به هدر می رفت و ادامه حیات برای فرد امکان نداشت.افراد یک جامعه نیز همانند اعضای یک فرد هستند و باید همگی طوری فعالیت کنند که نهایتا جامعه در یک جهت «واحد» و مشخص حرکت کند. یعنی تکثر افراد باید , ...ادامه مطلب

بازگشت به شوری و امت در فهم صحیح مساله ی تکثر در مقابل تفــــرق (۳)ارائه دهنده : سید نور الدین بخاریبسیاری نتوانسته اند (یا نخواسته اند) بین دو مفهوم «تکثر» و «تفرق» تمایز قائل شوند. عده ای اصولا تکثر را نفی کرده اند. مثلا حکومت های خودکامه به بهانه حفظ وحدت و یکپارچگی نظرات مختلف مردم را زیر چکمه های خود له می کنند و صداها را در گلوها خفه می کنند و همه را ملزم به پیروی از یک فرد (استبداد فردی) یا یک گروه (استبداد گروهی) می کنند. در این صورت آمال و آرزوهای آن فرد یا گروه (چه آمال مثبت چه آمال منفی) مسیر آن جامعه را مشخص می کند و نظرات آن ها بر مردم تحمیل می شود و خود را صاحب حق امر و نهی بر مردم (و حتی دخالت در امور شخصی مردم) می دانند.یک انحراف دیگر در نفی تکثر مربوط به احزاب تکفیری است. از دیدگاه آن ها نابخشودنی ترین گناه «داشتن فکری مخالف با فکر آن ها» است. از دیدگاه آن ها حتی ظلم و تجاوز و جنایت قابل تحمل است اما طوری دیگر اندیشیدن به هیچ وجه قابل تحمل نیست. هم چنانکه مثلا جنایت های افراد جانی و بدنیتی چون معاویه و یزید را به سادگی توجیه می کنند و بر آن سرپوش می گذارند (زیرا که آنها را هم مذهب خود می پندارند) اما مثلا یک عارف را به دلیل داشتن فکری مخالف آنها (هر چند که بسیار پاکدامن باشد) به سختی می کوبند و تکفیر و تحقیر و استهزا می کنند و در صورت امکان از بین می برند.دسته ای دیگر از این طرف بام بر زمین افتاده اند و اصولا وحدت را نفی کرده اند. و تفرق را با عنوان تکثر پذیرفته اند و حتی آن را «رحمت» می دانند. از میان چنین افرادی می توان به تعدادی از علمای اخوان المسلمین و همچنین جماعت دعوت و اصلاح ایران اشاره کرد. مستمسک آن ها حدیث «اختلاف امتی رحمة» است. غافل از اینکه در, ...ادامه مطلب

بازگشت به شوری و امت در فهم صحیح مساله ی تکثر در مقابل تفــــرق (۲) ارائه دهنده: سید نورالدین بخاری اعضای شوری با کنار هم قرار دادن نظرات متکثر خود در کنار هم و مقایسه آن ها با یک معیار ثابت، بهترین نظر را انتخاب می کنند و در صورت هم ارزش بودن چند نظر، گزینش بین آن چند نظر بر اساس تعداد طرفداران آن نظریه ها صورت می گیرد. در این حالت خاص نظریه با طرفداران بیشتر به عنوان رای شوری شناخته می شود. بنابراین در این شوری معیار گزینش کیفی است و در صورت هم کیفیت بودن نظرات برتر، معیار گزینش از بین آن چند نظر کمی خواهد شد. بدیهی است در این حالت بقیه اعضای شوری به راحتی نظر گزینش شده را می پذیرند زیرا اگر رای آنها طبق معیار کیفی حذف شده باشد به نادرست بودن نظر خود پی برده اند و به راحتی نظر بهتر را می پذیرند و اگر رای آنها طبق معیار کمی حذف شده باشد نظر آن ها نتوانسته نظر هم کیفیت خود را کنار بزند (و بالعکس) و تنها دلیل گزینش نظر دیگر تعداد طرفداران آن خواهد بود که در این صورت پذیرش رای اکثریت و هم ارزش با نظر خود بسیار ساده خواهد بود.از طرفی این شوری متشکل از نخبگان جامعه است و خصلت تحمل نظرات مخالف در آن ها قوی می باشد. منظور از نخبگان جامعه دانایان «علوم انسانی» دارای تخصص و تعهد است. تخصص افراد در شناخت دو مطلب می باشد: یکی شناخت آن معیار ثابت و مشترک که نظرات مختلف با آن سنجیده می شود و سعی در اجرای آن در جامعه و حل مشکلات جامعه از طریق آن است و دیگری شناخت جامعه روز و مسائل و مشکلات مربوط به آن جامعه است زیرا در نهایت قانون مصوبه شوری در همان جامعه اجرا خواهد شد و سعی در مداوای دردهای آن جامعه است.شرایط لازم برای درمان یک جامعه مشابه همان شرایط برای درمان یک فرد است. یک پزشک نیز , ...ادامه مطلب